PANDEMİ KAYNAKLI DEĞİŞİMLER IŞIĞINDA AYAKTAN KBB HİZMETLERİ: GERİYE DÖNÜK BİR ANALİZ VE POST-COVİD DÖNEMİ SAĞLIK MODELLERİNE YÖNELİK PERSPEKTİFLER
1Gebze Fatih Devlet Hastanesi, Kulak Burun Boğaz, Kocaeli, Türkiye2Kartal Dr. Lütfi Kırdar Şehir Hastanesi, Kulak Burun Boğaz Kliniği, İstanbul, Türkiye Amaç: COVID-19 pandemisi, dünya genelinde ayaktan tıbbi hizmetlerde eşi benzeri görülmemiş aksamalara neden olmuştur. Bu çalışma, İstanbul'daki bir üçüncü basamak hastanede pandeminin erken döneminde kulak burun boğaz (KBB) poliklinik başvuru eğilimlerini geriye dönük olarak analiz etmekte ve bulguları 2020-2025 yılları arasında hibrit sağlık hizmetleri dönüşümü bağlamında değerlendirmektedir.
Yöntemler: 10 Mart-31 Mayıs 2019 ile aynı dönemin 2020 verileri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Hasta demografisi ve ICD-10 tanı kodları değerlendirilmiştir. İstatistiksel analizde ki-kare testi ve t-testi kullanılmıştır (p<0,05).
Bulgular: 2020 yılında poliklinik başvurularında 56,1% oranında azalma gözlenmiştir. Alerjik rinit en sık görülen tanı olmaya devam etmesine rağmen 63,3% oranında azalmıştır. Kulakta serumen (buşon) birikmesi ikinci sıraya yükselmiştir. Hastaların medyan yaşı artmış ve cinsiyet dağılımında anlamlı bir değişiklik gözlenmiştir. Tanı dağılımları yaş ve cinsiyete göre farklılık göstermiştir. İşlemsel ve pediatrik vakalar en büyük düşüşü yaşamıştır.
Sonuç: KBB ayaktan hasta hizmetleri pandemi sürecinde önemli ölçüde etkilenmiştir; ancak bu değişimler aynı zamanda yeni sağlık hizmeti sunum modellerinin gelişmesine zemin hazırlamıştır. Özellikle 2021-2025 döneminde tele-tıp ve uzaktan tanı uygulamalarının yükselişi, yüz yüze ve sanal bakımın entegre edildiği uyarlanabilir hibrit sistemlere duyulan ihtiyacı ortaya koymaktadır. Bu tür uzunlamasına veriler, gelecekteki sağlık krizlerine hazırlık açısından yol gösterici olabilir.
Anahtar Kelimeler : COVID-19, kulak burun boğaz, tele-tıp, ayaktan bakım, hibrit modeller, pandemi sağlık sistemleri