KBB-Forum 2019 , Cilt 18, Sayı 4

İŞİTME ENGELİ ÖLÇEĞİ-YAŞLI GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK: TÜRK POPÜLASYONUNDA TARAMA VE UZUN FORMLARININ KULLANIMI

Dr. Songül AKSOY1, Dr. Filiz ASLAN1, Dr. Ayşen KÖSE2, Dr. Reha ALPAR3
1Hacettepe Üniversitesi, Odyoloji, Ankara, Türkiye
2Hacettepe Üniversitesi, Dil ve Konuşma Terapisi, Ankara, Türkiye
3Hacettepe Üniversitesi, Biyoistatistik, Ankara, Türkiye
İşitme engelinin bireylerin günlük yaşamındaki etkilerinin belirlenmesinde sıklıkla anketlerden ve ölçeklerden yararlanılmaktadır. İşitme Engeli Ölçeği-Yaşlı dünya genelinde kullanımı yaygın olan bir ölçektir. Bu çalışma, İşitme Engeli Ölçeği-Yaşlı'nın Türkçe sürümünün tarama ve uzun formlarının güvenilirliğini ve geçerliliğini incelemektedir. Çalışmaya 65 yaş üstü, 147 birey katılmıştır. Ölçeğin uzun formunun güvenilirliği; Guttman yarıya bölme katsayısı 0,94; Cornbach alfa katsayısı 0,95 olarak elde edilmiştir. Tarama ve uzun form arasındaki toplam puanlar arasında yüksek ilişki belirlenmiştir (r = 0,96; p < 0.001). Ölçeğin tarama formunun güvenilirliği Cronbah alfa katsayısı ile incelendiğinde 0,87 olarak belirlenmiştir. Her iki formun yapı geçerliğinin incelenmesi amacıyla hem Pearson korelasyon katsayıları hem polikorik korelasyon katsayıları kullanılarak faktör analizi gerçekleştirilmiştir. Bu analizlere göre ölçek formlarının tek boyutlu olduğu belirlenmiştir. Yapı geçerliği ile ilgili olarak ayrıca yordama geçerliği de yapılmış ve işitme kaybı derecesi arttıkça ölçekten alınan toplam puanın arttığı belirlenmiştir. Çalışmanın sonuçları İşitme Engeli Ölçeği-Yaşlı'nın klinik kullanım için güvenilir ve geçerli bir ölçek olduğunu göstermektedir. Anahtar Kelimeler : Yaşlılarda işitme kaybı, tarama, işitme engeli ölçeği